පරිසර කළමනාකරණය පිළිබඳ බෞද්ධ එළඹුම

Abstract

මෙම ලේඛනයේ ප්‍රධාන අරමුණ වන්නේ බෞද්ධ දර්ශනයේ සිට ඇති පරිසර කළමනාකරණ සංකල්ප නූතන විද්‍යාත්මක අවබෝධය සමඟ සසඳා විග්‍රහ කිරීමයි. පර්යේෂණයේ ක්‍රමවේදය ලෙස ත්‍රිපිටකය සහ ආයුර්වේදීය සම්ප්‍රදායික මාතෘකා හා නූතන මානව විද්‍යාත්මක මූලාශ්‍රය පරීක්ෂා කිරීම සහ අන්තර්ගත විශ්ලේෂණ ක්‍රමය භාවිත කර ඇත. පරීක්ෂණය තුළින් බෞද්ධ එළඹුම පහත ප්‍රධාන මාතෘකා යටතේ සකස් කර පැහැදිලි කරයි: (1) පුද්ගලයා හා පරිසරය අතර සහසම්බන්ධය, (2) සාමාජීය හා පාරිසරික පරිණාමය හා පුද්ගල චර්යාව, (3) පුද්ගල චර්යාව හා කායික–මානසික ස්වභාවය, (4) පරිසරය, රාජ්‍ය පාලනය හා සෞඛ්‍යය, සහ (5) පරිසර කළමනාකරණය පිළිබඳ බෞද්ධ ප්‍රතිපත්ති. ප්‍රධාන ප්‍රතිඵල ලෙස විදහා පෙන්වන්නේ පුද්ගලයා හා පරිසරය එකම මූලධාතුන් (ධාතු) මඟින් සෑදී ඇති බැවින් ඒ අතර අන්‍යෝන්‍යතාව අත්‍යවශ්‍ය වීම, පුද්ගල චර්යා හා සමාජික හැසිරීම් පරිසර පරිණාමයට සෘජු බලපෑම් කරන බව, සහ ධාර්මික වර්තනයන් (විනය, සීමිත වත්කම් භාවිතය, කරුණාව) පරිසර සමතුලිතතාවය සහ මහජන සෞඛ්‍යය ආරක්ෂා කිරීමට මහත් දායකතාවක් සැපයූ බවය. නිගමනයේදී ලේඛකයා ආදර්ශ කරන්නේ පරිසර කළමනාකරණය ස්වයං-සංවරය සහ අවශ්‍යතාවයට අනුව සම්පත් භාවිත කිරීම මත පදනම් විය යුතු බවයි; එසේ කෙරෙන්නේ පුද්ගලයාටත් පරිසරයටත් හානියක් නොවන ආකාරයෙන්මය. මෙම පර්යේෂණය තුළ නිරූපිත අදහස් ව්‍යාප්ත ප්‍රාචීන සාහිත්‍ය සහ නූතන විද්‍යාත්ම අතර ඇති සමානත්ව සහ අන්තර්ගතිකත්වය අවධාරණය කරයි.